Wat te doen bij vuurwerkangst


 De angst van honden voor onverwachte harde geluiden is heel natuurlijk. Heel lang geleden betekende dit soort geluiden immers vaak gevaar. Bij honden is de angst voor geluiden als vuurwerk en onweer soms zo groot, dat er sprake is van paniek. De hond wil niet meer naar buiten of ontsnapt en vlucht weg, met alle gevolgen van dien. 
Met een speciale manier van trainen kunt u de associatie met het harde geluid veranderen; het is de bedoeling dat uw hond bij het horen van knallen een andere emotie krijgt. Het gaat dus niet zozeer om het veranderen van het gedrag van uw hond. Dat kan namelijk ook: u kunt uw hond bijvoorbeeld leren in een bench te gaan liggen als het vuurwerk losbarst. Dat geeft uw hond het gevoel dat hij een beetje grip op zijn angst heeft omdat hij weet wat hem te doen staat, maar het lost de angst voor het lawaai niet echt op. Daarom is het beter om zijn stemming, zijn emoties, te veranderen. Het geluid is niet meer eng, maar roept na de training een vrolijk gevoel op of een lekkere smaak in de mond. 
Begin er tijdig aan, want voor je het weet is het Oudjaar! 

Training 
Voor de training heeft u een CD met allerlei verschillende geluiden nodig. Uiteraard moet het geluid waar uw hond bang voor is, er in ieder geval op staan. (CD van Roger Mugford of eigen CD van Tinley, Martin Gaus of DAP). U kunt uiteraard ook zelf een dergelijke geluids CD maken. Het geluid waar uw hond bang voor is moet duidelijk herkenbaar zijn en in verschillende situaties opgenomen zijn. 

Zorg verder voor de lekkerste hapjes of de allerleukste speeltjes waar uw hond echt gek op is. Speeltjes hebben de voorkeur omdat uw hond dan in actie is. Dat maakt het voor hem makkelijker om zijn angst te overwinnen dan wanneer hij alleen maar lekkers krijgt toegestopt. Een afwisseling van lekkers en speeltjes werkt ook goed. 

Van tevoren test u op welke stand de volumeknop moet staan om het geluid nauwelijks hoorbaar af te spelen. Kies voor de veilige kant. Liever te laag, dan iets te hard. Uw hond mag geen angst vertonen en moet ontspannen zijn. De CD zit in de speler en de volumeknop staat op de juiste stand. U nodigt uw hond uit om te spelen met zijn favoriete speeltje en ondertussen zet u (of een hulp) de CD aan. U speelt met hem 5-10 minuten per keer. Doe met hem bijvoorbeeld een trekspelletje; trekspelletjes liggen in het verlengde van het met elkaar verscheuren van een gezamenlijk gevangen prooi, en dergelijke spelletjes geven vrijwel iedere hond een diep gevoel van vervulling. Gaat het goed, zet dan de geluids CD uit en stop daarna pas met spelen. Geef hem als extra beloning iets lekkers. Daarna laat u de hond met rust. 

Doe dit een paar keer achter elkaar, maar houd het steeds kort. Oefen één keer per dag op dit lage geluidsniveau en doe dat een dag drie achter elkaar. Doe vrolijk, maak er echt een feestje van. 

Steeds iets harder 
Op dag 4 kunt u de sterkte van het geluid ietsje verhogen. U oefent weer precies hetzelfde als hiervoor beschreven, maar nu met het geluid ietsje harder. Denk erom dat het geluid niet zo sterk mag zijn dat uw hond bang wordt en van angst niet meer durft te spelen. Een angstige hond neemt geen lekkers aan en kan niet spelen. Als dat u overkomt, weet u dat het geluid te hard staat. U gaat dan direct terug naar het vorige geluidsniveau en oefent weer opnieuw op dezelfde manier. U kunt het volume steeds iets verhogen als uw hond u vrolijk en vol verwachting voor het spelletje aankijkt. Doel is dat uw hond juist vrolijk wordt als hij het vuurwerk of onweer hoort, in plaats van dat hij er de zenuwen van krijgt. 

Bouw het heel rustig op. Doe minstens 3 sessies op hetzelfde geluidsniveau voordat u de knop omhoog draait. Blijf attent op lichaamstaal die op angst en/of stress wijst. Herhaal deze therapie in ieder geval enkele maanden. U start steeds op het geluidsniveau dat de helft is van het behaalde eindniveau en draait de volumeknop na een halve minuut naar de eindstand van de vorige sessie of naar een niveau hoger. 

Ook na de therapie, is het verstandig om de sessies regelmatig te herhalen om terugval te voorkomen. De geluids CD kan ook in verschillende ruimten van het huis worden afgespeeld , bij vrienden of familie thuis, in de tuin of de auto. Met behulp van een draagbare CDspeler kunt u zelfs de CD afspelen tijdens het wandelen. Gaat u naar buiten, houd u dan voorlopig wel uw hond aan de riem. Zo houdt u controle over uw hond. 

Probeer tijdens een training niet nog even door te gaan met het geluid, onder het mom dat ‘hij er wel aan went’. Zodra de hond ook maar een spoortje van een angstemotie heeft, zal hij niet leren dat hij niet bang hoeft te zijn voor het geluid. Hij wil alleen nog maar op zoek naar veiligheid. Als u hem dan straft of doorgaat met de therapie, zal zijn angst alleen maar erger worden. 

Het is ook verstandig de buren van tevoren op de hoogte te brengen van de geluidstraining (?!) 

Vuurwerk en Onweer 
Bij angst voor vuurwerk kunt u desgewenst ook nog oefenen met een DVD, waarop naast geluid ook beeld van vuurwerk is opgenomen. Vuurwerk maakt immers niet alleen lawaai maar geeft ook lichtflitsen die een behoorlijke impact op de hond kunnen hebben. Bij angst voor onweer is dit lastiger. De lichtflitsen zijn wel op te nemen, maar de statische elektriciteit in de lucht is moeilijk na te bootsen. Als uw hond hier al op reageert en dus het naderende onweer al opmerkt voordat er uberhaupt een wolkje aan de lucht is, zult u de weersvoorspellingen goed in de gaten moeten houden. Op deze dagen is het wellicht raadzaam om een angstdempend middel te geven aan uw hond, zodat uw hond het onweer met alle harde klappen en flitsen beter kan verwerken. 

Wat betreft vuurwerk is het zaak om ruim voor Oud&Nieuw goed voorbereid te zijn op onverwachte knallen. Het mag officieel niet, maar er zijn helaas mensen die niet kunnen wachten met feestvieren en alvast beginnen met het afsteken van vuurwerk. Wees daar op bedacht en zorg dat speeltjes en lekkers voor het grijpen liggen. 

Steun geven mag 
Behalve de natuurlijke reactie van de hond is ook ons gedrag van invloed op het ontstaan van extreme angst bij de hond. Ook wij schrikken meestal van een onverwachte knal en kijken dan om ons heen waar het geluid vandaan komt. Dit is niet erg. Als we daarna weer snel herstellen, zal het de angst bij de hond niet vergroten. Samen naar huis rennen als u van iets schrikt vergroot wel de angstreactie. Uw vlucht weg van het geluid bevestigt dat er inderdaad iets is om bang van te zijn. 

Het toedienen van pijnprikkels (zoals bijvoorbeeld een "correctie" met de slipketting) heeft bij angstgedrag geen enkele zin. Je kunt in deze situatie de hond met zo'n pijnprikkel nog wel iets leren, maar dat werkt volkomen averechts. Denk maar even als een hond: je hoort iets dat je verontrust, en vervolgens krijg je ook nog eens zo'n korte felle pijn in je nek. Je weet het dan zeker: dat geluid betekende inderdaad dat het hier niet pluis is en je kunt maar het beste maken dat je weg komt. 

Waar we voorheen niet mochten troosten, heeft de wetenschap wel uitgewezen dat honden goed reageren op steun van de baas. Een hand op zijn schoft (niet aaien) en geruststellende woorden kunnen uw hond kalmeren. Als de hond dan ook hersteld is van de schrik en ontspant, kunt u rustig uw wandeling vervolgen. Bij angst voor een object dat geluid maakt kunt u bovendien op grotere afstand gaan staan of langslopen, een dusdanige afstand dat de hond het object wel ziet en hoort maar er niet bang voor is. Bij angst voor geluid bootsen we dit na door de CD eerst heel zacht aan te zetten waarna stapsgewijs de volumeknop omhoog wordt gezet. 

Medicijnen 
Mocht uw hond te angstig zijn om hem te kunnen trainen, kunt u besluiten om de hulp van uw dierenarts in te roepen. Er zijn een aantal natuurlijke middelen verkrijgbaar die de angst dempen, zoals Bach Rescue, de DAP halsband, Rust Compositum, Phytonics Strezz, voedingssuplementen als Telizen of Zylkene en homeopatisch middel McSamuel schrikken. Deze middelen worden meestal al opgestart een aantal weken voor Oudjaar. Daarnaast werken medicijnen als Diazepam en Alprazolam prima op de avond zelf. Afgeraden wordt Acepromazine waar de hond versuft van raakt maar vaak de angst voor geluiden vergroot. Laat u adviseren door uw dierenarts. In overleg met hem kunt u het beste middel voor u hond kiezen. 

Tips voor Oudjaarsdag
  • Laat uw hond voor 22.00u uit; wordt er in uw buurt veel vuurwerk afgestoken, zoek dan een rustige plek op zodat de hond nog even lekker kan uitrazen. Anders is voor een keer in de tuin uitlaten een alternatief.
  • U kunt de hond ook naar een plek brengen waar niet of nauwelijks vuurwerk wordt afgestoken, bijvoorbeeld bij familie of kennissen op het platteland of huur een bungalow op een vuurwerkvrij vakantiepark zoals Landal GreenParks.  
  • Houd uw hond aan de lijn (vanaf half november is al wenselijk)
  • Doe de gordijnen dicht, laat het licht aan en zet een muziekje aan (wat harder), denk erom: sommige radiozenders laten ook vuurwerkgeluiden horen!
  • Ga niet in op het afwijkende gedrag van uw huisdier, dat versterkt de angst vaak alleen maar; af en toe geruststellen mag.
  • Laat uw angstige hond niet alleen en zorg ook dat hij niet de deur uit kan glippen als deze rond de jaarwisseling even open staat.
  • Geef uw hond op Oudejaarsavond een lekker bot of een nieuw speeltje om hem af te leiden.  
  • Indien u medicijnen geeft, op tijd toedienen.

  • Registreer het chipnummer van uw hond op www.chipnummer.nl of check uw gegevens.
  • Geef uw hond een penning of koker aan de halsband. Hierdoor weet de vinder snel waar het dier thuis hoort.  
  • Als uw hond vermist is, raadpleeg dan politie, asiel, dierenambulance en de stichting voor vermiste en gevonden dieren Amivedi (www.amivedi.nl). Vergeet dan niet uw hond weer af te melden zodra hij weer gevonden is! 

  • EHBO: handig is de EHBO app van Royal Canin, gratis te downloaden voor i-phone of android.

Janette Haring